मित्रांनो भारतीय बाजारपेठेत सध्या विविध खाद्यतेलांचे दर चढ-उतार करत आहेत. यामागे आंतरराष्ट्रीय घडामोडी, आयात शुल्कातील बदल आणि स्थानिक मागणी-पुरवठा साखळीतील अडथळे हे प्रमुख कारणीभूत ठरत आहेत. या पार्श्वभूमीवर, ग्राहकांसाठी आणि व्यापार्‍यांसाठी सध्याचे खाद्यतेलांचे दर समजून घेणे महत्त्वाचे ठरते.
सुरुवात पाम तेलापासून केली तर, आजच्या घडीला याचा दर ₹4,744 प्रति क्विंटल इतका आहे. मागील तुलनेत यामध्ये 1.61 टक्क्यांची वाढ झाली असून, यामुळे घरगुती वापरासाठी तसेच हॉटेल व खानावळ व्यवसायासाठी या तेलाची किंमत वाढण्याची शक्यता आहे. पाम तेल हे भारतात मोठ्या प्रमाणावर वापरले जाणारे तेल असून, त्यावर दरवाढ झाल्यास एकंदरीत खाद्यतेलांच्या बाजारावर परिणाम होतो.
सूर्यफूल तेलाबद्दल बोलायचे झाल्यास, कोइंबतूर शहरात फॉर्च्यून सनलाईट रिफाइंड सनफ्लॉवर ऑइल या ब्रँडचा 1 लिटर पाऊच ₹87 ला विकला जात आहे. यामध्ये फारशी वाढ दिसून येत नसली तरी काही भागांत किंमतींमध्ये थोडाफार फरक दिसून येतो.
शेंगदाणा तेलाच्या बाबतीत, अंकुर ग्राउंड नट ऑइल हा ब्रँड बिगबास्केटसारख्या ऑनलाईन प्लॅटफॉर्मवर 15 किलो टिनसाठी ₹2,750 या दराने उपलब्ध आहे. शेंगदाणा तेलाला पारंपरिक खाद्यतेल म्हणून मोठी मागणी आहे, विशेषता महाराष्ट्र, गुजरात आणि मध्य प्रदेश या भागांमध्ये.
सोयाबीन तेलाच्या दरांमध्ये अलीकडच्या काळात लक्षणीय वाढ झाली आहे. या तेलाच्या दरात ₹100 ते ₹150 इतकी वाढ नोंदवली गेली असून, सध्याचा भाव ₹4,500 पर्यंत पोहोचला आहे. आयात शुल्कात झालेल्या वाढीमुळे तेलाच्या किंमतीत ₹100 ते ₹200 पर्यंत सुधारणा झाल्याचे दिसून येते. या वाढीचा थेट परिणाम सर्वसामान्य ग्राहकांवर होत आहे, कारण सोयाबीन तेल हे भारतातील सर्वाधिक वापरले जाणारे खाद्यतेल आहे.
केंद्र सरकारने अलीकडेच खाद्यतेलांच्या आयातीवरील शुल्कामध्ये काही प्रमाणात कपात केली आहे. कच्च्या तेलावरचे आयात शुल्क 5.5% तर रिफाइंड तेलासाठीचे शुल्क 13.7% करण्यात आले आहे. सरकारच्या या निर्णयामुळे बाजारात काही प्रमाणात स्थैर्य येण्याची शक्यता आहे, परंतु आंतरराष्ट्रीय घडामोडींचा प्रभाव अद्यापही जाणवत आहे. जागतिक बाजारात तेलाचे दर $85 प्रति बॅरलपर्यंत गेले आहेत, जे मागील चार महिन्यांतील उच्चांकी दर आहेत.
एकंदरीत सध्या खाद्यतेल बाजारात अस्थिरता असून, ग्राहकांनी दरांमध्ये होणारे बदल लक्षात घेऊन खरेदीचे योग्य नियोजन करणे आवश्यक आहे. शासनाच्या धोरणात्मक निर्णयांमुळे भविष्यात किंमती स्थिर होतील अशी अपेक्षा असून, व्यापार्‍यांसाठीही ही माहिती उपयुक्त ठरू शकते.
