मंडळी आपण रोज स्वयंपाक करतो, आणि स्वयंपाकात तेलाचं स्थान फार महत्त्वाचं असतं. तेल केवळ चव वाढवण्यासाठी नाही, तर आरोग्यासाठी आणि खर्चाच्या दृष्टीनेही ते लक्षात घेण्यासारखं असतं. त्यामुळे सध्या कोणत्या प्रकारच्या तेलाचे दर कसे आहेत, याची माहिती असणं आवश्यक आहे.
सुरुवात करूया सोयाबीन तेलापासून. आजच्या घडीला बाजारात 1 लिटर सोयाबीन तेल ₹130 ते ₹145 दरम्यान मिळतं. हे तेल आपण रोजच्या स्वयंपाकात भाज्या शिजवण्यासाठी, तळण्यासाठी, किंवा कधी कधी सलाडवर घालण्यासाठी वापरतो.
त्यानंतर येतं सूर्यफूल तेल. याचा दर ₹140 ते ₹180 दरम्यान आहे. हे तेल हलकं आणि पचायला सोपं असल्यामुळे रोजच्या स्वयंपाकासाठी योग्य मानलं जातं.
शेंगदाणा तेल थोडं महाग आहे. त्याचा दर ₹170 ते ₹220 दरम्यान असतो. हे तेल चविष्ट आणि पौष्टिक असतं. महाराष्ट्रात विशेषता याचा वापर जास्त प्रमाणात केला जातो.
मोहरी किंवा सरसों तेलाचा दर ₹140 ते ₹190 च्या दरम्यान आहे. याचा वास आणि चव तीव्र असते, त्यामुळे मसालेदार पदार्थांमध्ये याचा वापर केला जातो. उत्तर भारतात हे तेल अधिक प्रिय आहे.
पाम तेल तुलनेत स्वस्त असतं. याचे दर ₹120 ते ₹130 दरम्यान आहेत. हे तेल मुख्यतः तळणासाठी वापरलं जातं – जसं की भजी, समोसे, पापड वगैरे.
तेलाचे दर वाढण्यामागे काही महत्त्वाची कारणं असतात. सर्वात महत्त्वाचं कारण म्हणजे आंतरराष्ट्रीय बाजाराचा प्रभाव. बरंचसं कच्चं तेल परदेशातून आयात केलं जातं. तिथे दर वाढले, की आपल्याकडेही ते महाग होतं. दुसरं कारण म्हणजे मागणी आणि पुरवठा यामधील तफावत.
जेव्हा लोक तेल अधिक प्रमाणात विकत घेतात, पण पुरवठा कमी असतो, तेव्हा दर वाढतात. हवामान बदलामुळे उत्पादनावर परिणाम होतो. जर पाऊस कमी झाला, तर शेतात तेलबिया कमी उगवतात आणि त्यामुळेही तेल महाग होतं. याशिवाय, सरकारने लावलेले कर किंवा आयात धोरणंही तेलाच्या किमतीवर परिणाम करतात.
ग्राहकांनी तेल खरेदी करताना काही गोष्टी लक्षात ठेवायला हव्यात. वेगवेगळ्या दुकानांमध्ये आणि ऑनलाइन प्लॅटफॉर्मवर दर तपासा. चांगल्या ब्रँडचं आणि योग्य दरात मिळणारं तेल निवडणं महत्त्वाचं आहे. पॅकिंगची तारीख आणि वापरण्याची मुदत पाहणंही आवश्यक आहे. आणि सर्वात महत्त्वाचं – बाजारात तेलाचे दर कसे आहेत, याची माहिती वेळोवेळी घेत राहणं.
तेल ही आपल्या जेवणाची गरज आहे, पण त्याचा आपल्या आरोग्यावर आणि खर्चावर थेट परिणाम होतो. योग्य माहितीच्या आधारे निर्णय घेतला, तर आपण आरोग्यदायी आणि शहाणपणाने जगू शकतो.
